Bursztyn i jego zastosowanie w lecznictwie

Urzekające barwy i kształty bursztynu, a także jego cechy fizykochemiczne od wieków zyskiwały mu ogromną sławę oraz wartość kultową i materialną.

Bursztyn ma ciężar właściwy od 1,0 do 1,1, przełam muszlowy, twardość 2,0-2,5, połysk tłusty. Potarty elektryzuje się ujemnie. Nazywany jest także jantarem lub sykcynitem.

Powstanie bursztynu usiłowały wyjaśnić w dawnych wiekach liczne legendy i mity, które tłumaczyć miały jego nadprzyrodzone moce. Obecnie ustalono, że bursztyn jest skamieniałą żywicą drzew iglastych, rosnących w trzeciorzędzie, a wiec 35-40 milionów lat temu na terenach, gdzie znajduje się Bałtyk i jego wybrzeża. Wówczas tereny te pokrywały bujnie rosnące lasy. W lasach występowały m.in. liczne gatunki palm, paprotników, cyprysów, magnolii, dębu, świerku, sosny i jodły. Średnia temperatura roczna tego obszaru wynosiła ok. 20°C.

Ustalono, że głównymi „sprawcami" powstania bursztynów były różne gatunki sosny.

Drzewa o łatwo łamliwych gałęziach wydzielały znaczne ilości żywicy po uszkodzeniu ich podczas burz, huraganów i gradobicia. Z uszkodzeń lub złamań wyciekała żywica, tworząc skupiska różnej wielkości i formy. Do lepkiej żywicy wpadały owady, szczątki roślin, pióra ptaków, sierść zwierząt i zastygały w nich utrwalone do naszych czasów. Są one bardzo ciekawym i cennym materiałem do badań archeologicznych.

Bursztyn w mniejszych ilościach występuje też poza rejonem Bałtyku. W Rumunii - rumenit o barwie brunatnożółtej, na Sycylii - ciemnoczerwony symetyt, w Birmie i Chinach - żółtobrunatny birmit. Kawałki bursztynu różnią się barwą i stopniem przezroczystości. Mętność bursztynu jest spowodowana obecnością mikroskopijnych pęcherzyków powietrza. Bursztyny o białym odcieniu mają tych pęcherzyków najwięcej. Na 1 mm lekko mętnego bursztynu przypada ok. 600 pęcherzyków, a nieprzezroczystego, białego aż 900000.

Naturalny bursztyn spotykany w miejscach występowania ma zewnętrzną warstwę barwy ciemnoczerwonej lub brązowej. Jeśli wydobywa się bursztyn z ziemi, to ma on powierzchnię przypominającą „gęsią skórkę" barwy brązowej. Bursztyn z warstw piaszczystych pokrywa gruba warstwa powierzchniowa, tylko kawałki bursztynu pochodzące z morza są otarte z tej warstwy przez piasek i wodę.

Bursztyn zbierany jest na plażach Bałtyku, a także wykopywany w odkrywkowych kopalniach. Są to okazy bardzo oryginalne w kształtach i wielkości. Największy znaleziony okaz waży 10 kg, inny przypominający kształtem ludzką czaszkę 2860 g.

Bursztyn znalazł liczne zastosowanie w wyrobie biżuterii i przedmiotów kultowych. Najsłynniejszym wyrobem z bursztynu była bursztynowa komnata podarowana carowi Piotrowi I przez Fryderyka I po bitwie pod Połtawą w 1717 r. Zaginęła w 1945 r. zrabowana przez Niemców.

Bursztyn jest mieszaniną trzech żywic, które charakteryzują się różną rozpuszczalnością w alkoholu, eterze i chloroformie. Z uwagi na zmienną rozpuszczalność i skład - nie można podać ścisłego wzoru chemicznego bursztynu.

Z rozkruszu, strużyn, a nawet pyłu bursztynowego otrzymuje się cenne produkty, jak: tłuszcz, kwas bursztynowy, materiały izolacyjne.

Bursztyn w temperaturze 350°C topi się i przechodzi w formę rozpuszczalną we wszystkich rozpuszczalnikach organicznych. Topiony bursztyn zmieszany z olejami roślinnymi jest półproduktem do otrzymania barwników i lakierów.

Zastosowanie bursztynu w lecznictwie wg zaleceń o. Klimuszki.

Nalewkę bursztynową zwaną też złotymi kroplami bursztynowymi przygotowuje się z surowego bursztynu (nie topionego). Kawałki bursztynu w ilości 50 g należy wypłukać w letniej wodzie, osuszyć na płótnie i wsypać do butelki o pojemności 0,75 l i zalać czystym spirytusem. Po 10 dniach nalewka jest gotowa. Nie trzeba jej ani przecedzać, ani przelewać do drugiej butelki. Bursztyn w spirytusie nie rozpuszcza się całkowicie, dlatego po zużyciu nalewki można jeszcze raz zalać ten sam bursztyn uprzednio go rozkruszając. Jedną porcję bursztynu można zalewać tylko dwa razy.

Złote krople bursztynowe znajdują zastosowanie w następujących dolegliwościach:  

Bóle głowy, migreny

Natrzeć kroplami czoło na wysokości nosa (okolice nerwu trójdzielnego), skronie, dołeczki za uszami i dłonie w przegubie, raz dziennie wieczorem. Miejsca te należy uprzednio umyć i wytrzeć do sucha.

Niedomaganie mięśnia sercowego (bóle w okolicy serca)

Natrzeć kroplami klatkę piersiową z lewej strony (pod pachą, mostek i kręgosłup) oraz miejsca podane jak wyżej. Zabieg stosować codziennie wieczorem przed snem.  

Zaziębienia - wysoka gorączka, ogólne osłabienie

Natrzeć kroplami bursztynowymi całą klatkę piersiową (z ominięciem biustu), miejsca podane w bólach głowy i migrenach oraz pod kolanami i pod stopami (podeszwa). Gdyby gorączka utrzymywała się i zaziębienie nie ustępowało należy ponowić wcieranie rano i wieczorem. Zabieg ten jest szczególnie zalecany w przypadku zaziębień u małych dzieci.

Nerwobóle, pobudliwość nerwowa

Natrzeć kroplami bursztynowymi kręgosłup od nasady głowy do kości ogonowej oraz miejsca podane w bólach głowy i migrenach, 3-5 razy dziennie.

Rany nie krwawiące (zaschnięte) i bóle mięśniowe

Natrzeć bolące miejsca lub rany 3 razy dziennie.

Tarczyca - natrzeć szyję 2 razy dziennie.

Regulacja krwiobiegu, przeciwdziałanie zawałowi serca, regulacja ciśnienia krwi.

Dorośli: kurację rozpoczynają od 3 kropli nalewki rozpuszczonych w 1/2 szklance letniej wody, wypitej na czczo.

Codziennie zwiększają dawkę nalewki o 1 kroplę, aż do 10 kropli, a następnie od 10 do 1 kropli. Po 20 dniach należy zrobić 10-dniową przerwę. Nową kuracje zawsze rozpoczyna się od 3 kropli.

Autor artykułu (prof. J. Kozłowski) niejednokrotnie wypróbował korzystne działanie kropli bursztynowych w przypadku zaziębień.

Źródło:
Kozłowski J. Bursztyn i jego zastosowanie w lecznictwie. Wiadomości zielarskie. 91/10.

 

Komentarze