Imbir lekarski w apteczce i kuchni

Imbir (Zingiber officinale Roscoe) występuje jako surowiec w postaci surowej, jako przyprawa suszona i rozdrobniona, popularny jest również imbir marynowany, wykorzystywany do sushi, kandyzowany i w postaci konfitur jedno- i wieloskładnikowych. 

Zapach kłączy imbiru jest silny, aromatyczny, smak silnie palący, korzenny.

Do najważniejszych gatunków handlowych imbiru należą:

  • imbir jamajski – gatunek najwyższej jakości, kłącze oskrobane ze wszystkich stron, niepoddane wapnowaniu ani bieleniu,
  •  imbir malabarski – dobrej jakości, oskrobany ze wszystkich stron, niekiedy po usunięciu tylko najbardziej zewnętrznej warstwy korka,
  •  imbir zachodnioafrykański – o jakości najniższej, nieoskrobany, niewapnowany, ciemno zabarwiony (najbardziej ostry w smaku),
  • imbir chiński – do handlu trafia zakonserwowany w syropie lub powleczony lukrem

Jako przyprawa, imbir jest szczególnie wykorzystywany w kuchniach Wschodu.
W kuchni chińskiej świeży imbir jest uważany za lepszy niż suszony.
Japończycy mają też specjalny przyrząd, oroshigane, używany do tarcia imbiru.

 Imbir jako lek

Badania naukowe z ostatniej dekady wskazują, że kłącze imbiru to cenny lek o szerokim spektrum działania. 

Imbir działa przeciwzapalnie, stosowany jest przy zapaleniu stawów, zapaleniu oskrzeli, działa żółciopędnie oraz pobudza perystaltykę. Działa profilaktyczne w chorobie lokomocyjnej (preparaty Avioplant, Lokomotiv). Łagodzi nudności, przeciwdziała mdłościom po narkozie i chemioterapii.

Działa przeciwbólowo, przeciwmigrenowo, przeciwwirusowo, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczo. Obniża poziom cholesterolu we krwi, działa przeciwmiażdżycowo.

 Substancje biologicznie aktywne kłącza imbiru

Miarą wartości przyprawowej imbiru jest zawartość olejku eterycznego i gingerolu. Kłącze imbiru zawiera około 1 do 3% olejku eterycznego i od 4 do 7,5% oleożywicy.

Związkami chemicznymi warunkującymi aromat rośliny są węglowodory seskwiterpenowe, takie jak zingiberen, kurkumen i bisabolen. Za smak imbiru odpowiedzialny jest głownie gingerol.

Imbir w kuchni

Imbir dodaje świeżości i pikantności owocom morza, polepsza smak mdłych potraw, zmniejsza tłustość niektórych mięs, np. kaczki lub wieprzowiny. Dłuższe kłącza są starsze, będą więc ostrzejsze i bardziej włókniste. Świeży imbir można przechowywać w chłodnym miejscu przez tydzień, w lodówce kilka tygodni, owinięty w papierowe ręczniki, w plastikowej torbie. 

Suszony mielony imbir różni się smakiem od świeżego i nie można ich używać wymiennie. 

Mielony imbir najlepiej nadaje się do potraw słodkich, takich jak pieczywo, herbatniki i pudding. Pasuje też do pieczonego rabarbaru i jabłek.

Imbir kandyzowany

500 g świeżego, obranego, pokrojonego imbiru gotujemy około 30 minut. Odcedzamy, dodajemy tyle cukru, ile waży ugotowany imbir i 3 łyżki wody. Gotujemy często mieszając, aż imbir będzie prawie suchy. Obtaczamy w cukrze. Przechowujemy w szczelnie zamkniętym słoju do 3 miesięcy.

 Herbatniki z imbirem

przepis na około 30-40 herbatników

składniki:
150 g miodu
90 g ciemnego cukru
30 g masła
2 łyżeczki suszonego imbiru
1 żółtko
1 łyżeczka sody

szczypta: mielonego cynamonu, mielonych goździków, mielonego kardamonu

wykonanie:

Łączymy miód, cukier, masło i topimy całość mieszając. Odstawiamy do ochłodzenia. Piekarnik nagrzewamy do 160oC. W misie łączymy 2/3 mąki, przyprawy, żółtko i mieszankę miodową, mieszamy. Sodę rozpuszczamy w łyżce letniej wody i dolewamy do całości. Dodając pozostałą mąkę, powoli ugniatamy gęste ciasto. Wałkujemy na grubość 1 cm, wycinamy ciastka i kładziemy je na papierze do pieczenia lub macie silikonowej. Pieczemy 10-12 minut.

Bibliografia:
Morvaridzadeh, M., Fazelian, S., Agah, S., Khazdouz, M., Rahimlou, M., Agh, F., Heshmati, J. (2020). Effect of ginger (Zingiber officinale) on inflammatory markers: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Cytokine, 135, 155224.
Mao, Q. Q., Xu, X. Y., Cao, S. Y., Gan, R. Y., Corke, H., Li, H. B. (2019). Bioactive compounds and bioactivities of ginger (Zingiber officinale Roscoe). Foods, 8(6), 185.
Newerli-Guz, J., & Pych, M. (2012). Właściwości przeciwutleniające imbiru (Zingiber officinale roscoe). Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni, 73(9), 28-33.
Wielka księga ziół i przypraw. Ortiz EL, Wydawnictwo książkowe Twój Styl, 1998


 

 

Komentarze