Cynamonowce – rośliny przyprawowe i lecznicze

Często szukając leku na różne dolegliwości zapominamy, jak ważną rolę w profilaktyce oraz w leczeniu chorób odgrywają składniki codziennej diety. 

kora cynamonowca cejlońskiego i chińskiego

Produkty o niskiej zawartości składników odżywczych, okazują się bogatym źródłem cennych substancji biologicznie aktywnych. Przyprawy to nie tylko “polepszacze smaku”, ale również, jak wykazały najnowsze badania, substancje posiadające prozdrowotne właściwości. Warto więc przyjrzeć się im dokładniej.

 Cynamon to sproszkowana kora cynamonowców. Znanych jest około 300 gatunków tych roślin. Są one wiecznie zielonymi drzewami lub dużymi krzewami o skórzastych liściach i niepozornych zielonkawych kwiatach.

Cynamonu dostarczają głównie dwa gatunki:

  • cynamonowiec cejloński (Cinnamomum verum J.S. Presl) rosnący na Sri Lance
  • oraz cynamonowiec wonny (cynamonowiec chiński, kasja, Cinnamomum cassia J. Presl) uprawiany głównie w południowych Chinach, o ciemniejszym kolorze niż cynamonowiec cejloński.

Porównanie wysuszonej kory obu gatunków widoczne jest na zdjęciu.

Do celów terapeutycznych wykorzystywany jest też cynamonowiec kamforowy (Cinnamomum camphora (L.) J.Presl).

Kora cynamonowca chińskiego jest zwykle nie oskrobana z korka i kory pierwotnej i ma zapach nieco mniej subtelny niż kora cynamonowca cejlońskiego.

W większości krajów wykorzystuje się mieloną korę cynamonowca, która pod wpływem gotowania nieco gorzknieje, dlatego dodaje się ją do potraw krótko przed podaniem.

W Indiach kora wykorzystywana jest w całości, ażeby uwolnić jej aromat, smaży się ją. W niektórych rejonach Chin i Indii można spotkać mielone pąki cynamonowe, czyli niedojrzałe owoce o łagodnym, słodkim zapachu.

European Medicines Agency zaleca korę oraz olejek z kory cynamonu cejlońskiego (Cinnamomum verum) jako tradycyjne ziołowe produkty lecznicze, dopuszczone na podstawie długotrwałego stosowania, w dwóch wskazaniach:

  • dolegliwościach dyspeptycznych, uczuciu pełności i wzdęciach
  • a korę cynamonu także w leczeniu objawowym łagodnej biegunki

sposób dawkowania terapeutycznego preparatów z cynamonowca cejlońskiego

Produkty lecznicze zawierające korę cynamonowców mogą, w zalecanych dawkach, przyjmować dorośli, w tym osoby starsze.

Wysuszona i rozdrobniona kora służy do przygotowania:

  • naparu - 1,5-4 g dobowo, czyli 0,5-1,0 g 3-4 razy dziennie
  • płynnego wyciągu - pojedyncza dawka 0,5-1,0 ml 3 razy dziennie, 70% etanol 1:1  
  • nalewki - 2-4 ml dziennie, w dawkach podzielonych, 70% etanol 1:5
  • spirytusu cynamonowego - 1 część olejku cynamonowego w 10 częściach etanolu 90o, 0,3 -1,2 ml dziennie w 3 dawkach podzielonych.

Olejek eteryczny może być stosowany w ilości 50-200 mg dobowo, 2-3 razy dziennie w dawkach podzielonych, Ważne, aby nie stosować olejku w postaci nierozcieńczonej, co pozwoli uniknąć jego działania drażniącego.

aktywność biologiczna cynamonowców

W ziołowych receptariuszach pochodzących z różnych rejonów świata opisywana jest również skuteczność kory cynamonowca przy utracie apetytu, nadkwaśności z refluksem, w biegunce, przeziębieniu i grypie.

Zarówno medycyna tradycyjna, jak i dane naukowe dowodzą, że stosowanie ekstraktów z roślin może okazać się skutecznym sposobem na łagodzenie objawów cukrzycy, zwłaszcza w początkowym stadium choroby.

Olejek cynamonowy zaliczany jest do najsilniejszych naturalnych antyseptyków.

Działanie przeciwdrobnoustrojowe wynika głównie z zawartości aldehydu cynamonowego.

Olejek cynamonowy hamuje wzrost grzybów i drożdży, w tym Aspergillus flavus, A. niger, A. parasiticus, Candida albicans.

W ostatnich latach pojawiły się prace wskazujące na przeciwnowotworowe właściwości cynamonu oraz ekstraktów cynamonowych w odniesieniu do komórek raka szyjki macicy, jelita grubego, piersi, jajnika, płuca, a także białaczek i czerniaka.

Wyniki badań wskazują również na możliwość wykorzystania cynamonu oraz izolowanych z niego związków w prewencji i leczeniu chorób sercowo-naczyniowych. Wykazano, że cynamon obniża ciśnienie krwi, normalizuje poziom glukozy, cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL i HDL.

Warto również wspomnieć o przeciwzapalnych właściwościach cynamonu i jego ekstraktów.

Ponadto olejek cynamonowy działa przeciwpasożytniczo. Jest używany do zwalczania wszy, świerzbu oraz pasożytów przewodu pokarmowego. Może być stosowany jako środek insektobójczy oraz repelent, który zapobiega ukłuciom kleszczy i komarów.

Olejek cynamonowy wraz z innymi olejkami jest stosowany w aerozoloterapii przy zakażeniach dróg oddechowych. Jest on w składzie preparatów wykorzystywanych do inhalacji. Są to między innymi, Amol, Argol i Aromatol. 

I na koniec przepis na leczniczą nalewkę cynamonową:

składniki:

  • kawałek kory cynamonowca
  • 8 g zmielonego cynamonu
  • 150 g brązowego cukru
  • 1 litr winiaku

wykonanie:

  • składniki włożyć do słoja i zalać winiakiem, szczelnie zamknąć
  • odstawić w ciepłe miejsce na miesiąc
  • codziennie wstrząsać
  • po miesiącu zlać i przefiltrować przez bibułę filtracyjną (lub filtr do kawy)
  • rozlać do butelek, zakorkować i postawić w ciemnym, chłodnym miejscu na pół roku

Działanie:

  •  wspomaga procesy trawienia oraz apetyt
  • pomaga w niestrawności 

Dawkowanie:

2-3 razy dziennie łyżkę stołową po jedzeniu
 

 Bibliografia:

Czapska-Pietrzak, I., Studzińska-Sroka, E., Bylka, W. Ocena aktywności biologicznej cynamonu w badaniach in vivo. Post Fitoter 2020; 21(1): 28-34
Kaławaj, K., Lemieszek, M. K. Prozdrowotne właściwości cynamonu. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015, Tom 21, Nr 3, 328–331
Kędzia, A., Ziółkowska-Klinkosz, M., Kusiak, A., Kochańska, B., Kędzia, A. W., & Wojtaszek-Słomińska, A. (2015). Działanie in vitro olejku cynamonowego (Oleum cinnamomi) na grzyby drożdżopodobne. Postępy Fitoterapii, 1(16), 16-20.
 Rogala J. Nalewki zdrowotne, czyli 102 przepisy na alkohol, który wspomaga organizm. Baobab, 2007.

 

Komentarze