Napięciowe bóle głowy (NBG) należą do najczęściej spotykanych typów bólu głowy (30-80% przypadków). Dolegliwości związane z tym schorzeniem to bóle tępe, uciskowe, mające charakter obręczy i gniecenia, promieniujące do potylicy lub czoła, w wielu przypadkach ból obejmuje także tylną część szyi.
Przyczyną NBG może być zespół bólu mięśniowo-powięziowego (MFPS; ang. myofascial pain syndrome), związany z obecnością punktów spustowych bólu (TrP; ang. trigger points) charakteryzujących się występowaniem niespecyficznego bólu mięśni w obrębie głowy i szyi, który często nie jest łączony z bólem głowy.
TrP to hiperwrażliwe miejsce w obrębie mięśni szkieletowych, które jest związane z nadwrażliwym, dającym się wyczuć palpacyjnie guzkiem w napiętym paśmie mięśni.
U większości chorych występuje postać epizodyczna rzadka NBG, charakteryzująca się nielicznymi epizodami bólu, które nie powodują istotnej niesprawności i na ogół nie wymagają leczenia ani badań neuroobrazowych (jednak niepokojące objawy mogą być wskazaniem do szerszej diagnostyki). Jednakże u ok. 2-3% chorych występuje postać przewlekła NBG, którą charakteryzują długotrwałe i częste ataki bólu.
W piśmiennictwie można znaleźć wiele hipotez wyjaśniających przyczyny prowadzące do powstawania TrP.
Za kryteria diagnostyczne rzeczywistej obecności TrP uważa się zaistnienie wszystkich trzy spośród wymienionych poniżej:
- obecność napiętego pasma włókien w obrębie mięśni szkieletowych
- obecność nadwrażliwego punktu/miejsca w obrębie napiętego pasma
- odczuwanie bólu rzutowanego przy stymulacji nadwrażliwego punktu
Poza farmakologicznym leczeniem NBG istnieją także metody fizjoterapeutyczne (niefarmakologiczne), których wykorzystanie może prowadzić do polepszenia stanu zdrowia pacjentów z tym schorzeniem.
Do najczęściej wykorzystywanych należą techniki uciskowe (kompresyjne) mięśni w których odnaleziono TrP.
Jedną z technik kompresyjnych jest technika ciągłego ucisku. Polega ona wyszukaniu oporu tkankowego, a następnie na aplikowaniu głębokiego ucisku bezpośrednio na TrP. Ucisk należy utrzymać przez określony czas (około 10 sekund lub dłużej), następnie należy poczekać na rozluźnienie tkanek (0,5-2 minuty) i wyszukać miejsce nowego oporu tkankowego. Kompresję wykonuje się kilku lub kilkunastokrotnie – aż do ustąpienia bólu.
Zarówno w stanach ostrych, jak i przewlekłych związanych z NBG nieodzownym elementem leczenia jest autoterapia.
Bardzo dokładny i dobrze zilustrowany opis wzorców bólów głowy pochodzących z aktywności TrP w obrębie mięśni głowy, karku i szyi zawarty jest w artykule Chochowskiej i wsp. (2015) dostępnym do pobrania w postaci pliku pdf pod adresem
http://www.h-ph.pl/hyg.php?opc=AR&lng=pl&art=500
Tabela oraz ilustracja zawarte w tym artykule stanowią bardzo cenne źródło informacji.
Bibliografia:
Chochowska, M., Klonowska, J., Ogrodowczyk, R., Marcinkowski, J. T. (2015). Napięciowe bóle głowy a zespół bólu mięśniowo-powięziowego. Część I. Klasyfikacja, etiopatogeneza, kryteria diagnostyczne. Hygeia, 50(2), 283-287.
Chochowska, M., Ogrodowczyk, R., Klonowska, J., Marcinkowski, J. T. (2015). Napięciowe bóle głowy a zespół bólu mięśniowo-powięziowego. Część II. Leczenie niefarmakologiczne–uwalnianie punktów spustowych (terapia manualna). Hygeia, 50(2), 288-293.
Komentarze
Prześlij komentarz